Voorbereiding op het sollicitatiegesprek: geef de persoon met autisme vooraf de
sollicitatievragen, zodat hij zich kan voorbereiden op het gesprek.
De sollicitatiemethode: beknopt, met duidelijke en directe vragen,
stel concrete voorbeelden, test de vaardigheden van een potentiële werknemer door hem een taak te laten uitvoeren
Vermijd abstract taalgebruik: veel mensen met autisme interpreteren dit letterlijk.
Vermijd hypothetische of abstracte vragen: “Waar ziet u zichzelf over tien jaar?” kan voor mensen met autisme heel moeilijk te beantwoorden zijn, omdat ze het onmogelijk kunnen vinden toekomstvoorspellingen te doen ->
wat moet een WM doen om te doen?
Open vragen zijn soms problematisch, omdat iemand met autisme
het moeilijk kan vinden om te bepalen wat en hoeveel hij moet zeggen over zijn ervaring.
Laat een tussenpersoon toe tot het gesprek: de tussenpersoon kan vragen herformuleren om
ze begrijpelijker te maken: jobcoach
Geef de kandidaat extra tijd om schriftelijke tests af te ronden
Houd bij de vraagstelling rekening met de verwerkingstijd en herhaal dezelfde
vraag niet steeds opnieuw. Niet te veel instructies tegelijk.
Geef de kandidaat de kans om zijn praktische vaardigheden te demonstreren
Maak het functiepakket autismevriendelijk:
Vraag de werknemer wat hij of zij nodig heeft om goed te kunnen functioneren.
Laat de werknemer werk doen waar hij of zij goed in is.
Maak onderscheid tussen prioritaire taken en ‘reservetaken’.
Vermijd ‘ongestructureerde’ tijd in het takenpakket (bv. ‘wachten’).
Voorzie elke taak van een stappenplan of een taakanalyse.
Maak duidelijk waar, wanneer en aan wie vragen kunnen worden gesteld.
Bespreek veranderingen in het takenpakket en geef voldoende uitleg.
Laat zien waar opdrachten toe leiden binnen het grotere geheel.
Vertrouw er niet op dat non-verbale communicatie wordt
opgepikt. Stel verhelderende vragen: wat ga je eerst doen, wat weet je nog van dit gesprek, …
Evalueer regelmatig en vraag dan zo expliciet mogelijk naar eventuele knelpunten
Maak de werkomgeving ASS-vriendelijk:
Houd rekening met een mogelijke overgevoeligheid voor prikkels zoals licht, geur en geluid.
Houd rekening met een mogelijke overgevoeligheid voor prikkels zoals licht, geur en geluid.
Richt de werkruimte visueel sober en overzichtelijk in.
Beperk auditieve prikkels
Zorg voor een rustige plek om pauzes door te brengen.
Hang een klok op een duidelijk zichtbare plaats.
Kondig pauzes van tevoren aan.
Zorg voor voldoende fysieke ruimte tussen collega's
Houd rekening met ondersteuning van sociale vaardigheden
Gebruik altijd concrete en duidelijke taal in al je mondelinge en schriftelijke communicatie.
Vul je spreek- en schrijftaal aan met schema’s en tekeningen.
Stel geen onrealistische of onnodige sociale eisen.
Zorg voor een vast aanspreekpunt/'buddy' op de werkplek, bv. een collega. Deze buddy fungeert als
sociale bemiddelaar
Denkt mee over een goede werkplekcontext (plekken, werkgever, collega's)
Zorgt voor een hartelijk welkom
Herkent signalen wanneer het minder goed gaat met de collega met ASS
Denkt mee over redelijke aanpassingen in het takenpakket of de werkomgeving
Legt de ongeschreven regels, gewoontes e.d. op de werkplek uit
Vertaalt situaties, bv. wanneer is het een informeel werkmoment, was het een
grapje of cynische opmerking die niet letterlijk moet worden genomen, enz.
Zorg voor voorspelbaarheid.
Schep duidelijkheid in relaties en functies, leg duidelijk uit wie wat doet in het bedrijf.
Stel nieuwe collega’s en stagiairs altijd expliciet voor.
Bespreek het verloop van de ochtend- en avondgroeten die in het bedrijf worden gebruikt.
Communiceer duidelijk de afwezigheid van belangrijke contactpersonen (bv. wegens ziekte of verlof).
Bespreek het verloop van de pauzes.
Kondig “festiviteiten” en opleidingen duidelijk aan en bespreek het verloop ervan.
Geef voldoende tijd om informatie te verwerken, laat bv. stiltes vallen in een gesprek.
Dit boekje geeft praktische richtlijnen voor de werkgever of voor de werknemer met autisme en zijn collega’s om de werkomgeving zo goed mogelijk te maken!
Met een beetje begrip en wat kleine aanpassingen kunnen veel mensen met autisme gedijen op de werkvloer, met grote voordelen voor bedrijven. Laat je inspireren door deze 10 suggesties!